Έρχονται νέες μειώσεις επιτοκίων το 2025 – Με τι επιτόκια δανείστηκαν νοικοκυριά και επιχειρήσεις

Σε αισθητά χαμηλότερα επιτόκια μπορούν να προσδοκούν οι δανειολήπτες το 2025, μετά από ένα ανοδικό σερί αυξήσεων επιτοκίων από τα μέσα του 2022, το οποίο άρχισε να εκτονώνεται από τον Ιούνιο του 2024.

Στην πορεία αυτή, τα επιτόκια του ευρώ ανέβηκαν από το μηδέν στο 4% και έκλεισαν το 2024 στο 3%.

Η νέα χρονιά αναμένεται να επιταχύνει τις κινήσεις μείωσης επιτοκίων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, με στόχο επιτόκιο 2% περί τα μέσα του 2025.

Με τι επιτόκια δανείστηκαν, όμως, το 2024 επιχειρήσεις και νοικοκυριά;

Σύμφωνα με όσα αναφέρει η ΤτΕ στην Ενδιάμεση Έκθεση Νομισματικής Πολιτικής, στο δεκάμηνο Ιανουαρίου – Οκτωβρίου 2024 τα επιτόκια στις περισσότερες κατηγορίες χορηγήσεων προς επιχειρήσεις κατέγραψαν τάσεις σταθεροποίησης ή και υποχώρησης, με συνέπεια το μεσοσταθμικό επιτόκιο στα επιχειρηματικά δάνεια τακτής λήξης να μειωθεί κατά μέσο όρο σε 5,5%, 25 μονάδες βάσης χαμηλότερα από τη μέση τιμή του 2023. Μεταξύ των επιμέρους κατηγοριών δανείων τακτής λήξης, αξιόλογη υποχώρηση, κατά περίπου μισή ποσοστιαία μονάδα, κατέγραψαν τα δάνεια κυμαινόμενου επιτοκίου ύψους έως 250.000 ευρώ.

Ειδικότερα, το μεσοσταθμικό επιτόκιο δανεισμού διαμορφώθηκε κατά μέσο όρο το δεκάμηνο του 2024 σε:

1. 6,0% στα δάνεια έως 250.000 ευρώ (2023: 6,2%),
2. 5,9% στα δάνεια μεταξύ 250.000 ευρώ και 1 εκατ. ευρώ (2023: 5,8%) και
3. 5,4% στα δάνεια άνω του 1 εκατ. ευρώ (2023: 5,8%). Τα επιτόκια στα δάνεια προς μικρομεσαίες επιχειρήσεις κατέγραψαν μειώσεις από τα μέσα του 2024, με συνέπεια -λόγω της προηγηθείσας ανοδικής τάσης τους- το μεσοσταθμικό επιτόκιο να διαμορφωθεί κατά μέσο όρο σε 5,9%, ελαφρώς υψηλότερα έναντι της μέσης τιμής του 2023. Στα δάνεια μη καθορισμένης διάρκειας το μεσοσταθμικό επιτόκιο παρέμεινε αμετάβλητο σε 6,5%.

Όσον αφορά στα νοικοκυριά, μειώσεις επιτοκίου καταγράφηκαν τόσο στα καταναλωτικά όσο και στα στεγαστικά δάνεια. Τα επιτόκια των καταναλωτικών δανείων στην πλειονότητά τους υποχωρούσαν ήδη από το γ΄ τρίμηνο του 2023, με συνέπεια το μεσοσταθμικό επιτόκιο στα δάνεια τακτής λήξης να μειωθεί περίπου κατά μισή ποσοστιαία μονάδα σε 10,8% κατά μέσο όρο, έναντι μέσης τιμής 11,3% το 2023.

Τα επιτόκια των στεγαστικών δανείων επίσης υποχώρησαν, ωστόσο οι μειώσεις τους ξεκίνησαν πιο πρόσφατα και έτσι, η μέχρι στιγμής σωρευτική μείωσή τους δεν επαρκεί ώστε να αναστρέψει τις αυξήσεις επιτοκίων που είχαν προηγηθεί. Κατά συνέπεια, το μεσοσταθμικό επιτόκιο στεγαστικών δανείων παρέμεινε κατά μέσο όρο το 2024 σε 4,1%, στο ίδιο επίπεδο με τη μέση τιμή του 2023.

Στην πράξη, πάντως, το κόστος δανεισμού των νοικοκυριών ήταν χαμηλότερο, καθώς πολλοί δανειολήπτες ωφελήθηκαν από το συγχρηματοδοτούμενο πρόγραμμα Σπίτι μου, όπου το 75% του δανείου ήταν άτοκο. Κάτι αντίστοιχο συνέβη και στην περίπτωση συγχρηματοδοτούμενων επιχειρηματικών δανείων.

Η σύγκλιση των ονομαστικών επιτοκίων δανεισμού στην Ελλάδα προς τον ευρωπαϊκό μέσο όρο συνεχίστηκε το 2024, με συνέπεια η μεταξύ τους διαφορά να έχει πλέον περιοριστεί σε λιγότερο από μία ποσοστιαία μονάδα. Το δεκάμηνο του 2024 η διαφορά επιτοκίου μεταξύ Ελλάδας και Ευρωζώνης στο μεσοσταθμικό κόστος δανεισμού περιορίστηκε στις 72 μονάδες βάσης για τις επιχειρήσεις (2023: 118 μ.β., μέσος όρος 2011-2022: 257 μ.β.) και στις 41 μονάδες βάσης για τα νοικοκυριά για τη λήψη στεγαστικού δανείου (2023: 45 μ.β., μέσος όρος 2011-2022: 73 μ.β.).